Tenisçi dirseği nedir?
Dirseğin
dış kesiminde aynı taraf elin kullanımıyla ağrı oluşturan bir hastalıktır.
Tekrarlayan kuvvetli el kullanımı ile el bileği ve parmakları yukarı doğu
kaldıran kasların kemiğe yapışma yerinde veya hemen bu bölgenin yakınında
kirişlerin içinde yapısal bozulma gelişmesi ve iyileşme sorunu yaşanması
nedeniyle günlük yaşantı işlerinde ağrı ortaya çıkar. Yoğun olarak tornavida,
pense gibi el aletlerini kullanan meslek sahiplerinde, yoğun ev işi yapan ev
hanımlarında görülme sıklığı fazladır.
Tanı nasıl konur?
Tenisçi
dirseğinin tanısı genellikle yakınmaların iyi dinlenmesi ve fizik muayene ile
konulabilir. Ağrı kısa süreli yakınması olan hastalarda dirseğin dış
tarafındaki kemik çıkıntı etrafındadır. (Resim 1) Başlangıçta sadece elin
kullanımı sırasında ağrı olur. Alışveriş poşetini taşıyamama, masadan bir cisim
kaldırırken ağrı, sıkı kapak açma veya soyma doğrama gibi işlerde ağrı
yakınması olur. Ancak yakınmaların süresi uzadıkça ve hasar büyüdükçe dinlenme
sırasında da ağrı hissedilebilir. Dirsek çevresinde en çok hissedilen bu ağrı
zaman zaman kolun üst bölümü ile önkolda ele kadar da yansıyabilir. Gece
uykudan uyandıran ağrı nadirdir ancak ileri vakalarda karşılaşılabilen bir yakınmadır.
Bu klinik yakınmalara ek olarak fizik bakıda el parmak ve bileği yukarı
kaldıran kasların dirsekteki ortak yapışma yerinde ve hemen çevresinde
hassasiyet olması, dirence karşı el bilek ve parmaklar yukarı kaldırılırken
aynı bölgede ağrı oluşması ile tanı konulabilir. (Resim 2) Söz konusu bölgede
ele gelen küçük sertlikler veya belirgin şişlik durumlarında düz grafilerde bu
bölgeye uyan bölümde kemik benzeri yapılar görülebilir. Genellikle şikayetlerin
çok uzun olmadığı ve tipik bulguların saptandığı olgularda başka bir inceleme
veya tetkike ihtiyaç duyulmadan tedaviye başlanabilir. Belirgin yaralanma veya
zorlanma öyküsü olanlarda ve girişimsel tedavilerin planlandığı olgularda ise
dirsek manyetik rezonans inceleme tanı ve tedavi planı için kullanılabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Yakınmaların
ne kadar süredir var olduğu tedavi yönteminin seçiminde ve başarısında önemli
rol oynar. Üç dört haftadan kısa süreli yakınmalarda elin ağrıya neden olan
işlerde fazla kullanılmaması, ağrılı bölgeye ağrı kesici ve antiinflamatuar jel
veya kremlerin sürülmesi, bölgeye soğuk uygulama, masaj, nazik germe
hareketleri (Resim 3), fizyoterapi bandı uygulamaları ve ağızdan ağrı kesici
ve/veya antiinflamatuarların kullanılması genellikle faydalı olur. Bu tedavinin
2 haftadan kısa olmayacağını akılda tutmak ve çok kısa keserek normal
aktiviteye dönmenin yakınmaların daha şiddetli ve daha dirençli olarak geri
gelmesine neden olacağını bilmek gerekir. Yakınmalar üç dört ay gibi daha uzun
süredir mevcut ise yine benzer şekilde bir tedavi başlanır. Tedavi süresi 3-4
hafta olabilir. İlk iki haftada istenilen iyilik sağlanamazsa yavaşlamış
iyileşmeyi hızlandırmak için lokal anestezik ilaçlar iğne ile bölgeye
uygulanarak kemikte kanama oluşturulmaya ve iyileşme olayları hızlandırılmaya
çalışılabilir. Daha uzun süreli yakınmalarda germe egzersizlerinin etkin
yapılabilmesine imkan vermek ve rehabiltasyonu ağrısız gerçekleştirebilmek için
bölgeye steroid (kortizonlu ilaçlar) iğne ile verilebilir. Uzun süreli şikayeti
olanlarda ses dalgaları kullanılarak da iyileşme hızlandırılmaya çalışılabilir.
Bölgesel enjeksiyon tedavileri hem ağrıyı hızlı azaltmak hem de iyileşmeyi
hızlandırmak için basit tedavilere yeterince cevap alınamayan hasta grubunda
kullanılabilir. Sadece lokal anestezik verilerek kanama oluşturulması, steroid
enjeksiyonu ve son dönemlerde PRP enjeksiyonu kullanılabilecek yöntemlerdir.
Steroid enjeksiyonunun kısa aralıklarla,
3 aydan kısa, tekrarlanmaması gerekmektedir. Bu tedavilere ek olarak farklı
cihazlar kullanılarak ağrı yakınmasının azaltılmaya çalışıldığı tedaviler de
mevcuttur. Bu cihazların herhangi bir türünün diğerinden daha iyi olduğuna dair
geçerli bir kanıt olmadığı gibi aşırı ağrılı durumlarda kısa süre kullanımları
dışında uzun süreli kullanımda da kalıcı fayda elde edildiğine yönelik kanıt da
mevcut değildir. Bu durumda cihazlar çok ağrılı hastalarda parmaklar ve el
bileğinin de dinlendirilebildiği türde olması halinde kısa süreli
kullanıldıklarında faydalıdır.
Ameliyat gerekli midir?
Altı
aydan fazla süre uygulanmış masaj, germe, ağızdan ve/veya bölgesel
antiinflamatuarlar ile enjeksiyon tedavilerine yeterli cevap alınamayan
olgularda ilgili bölgede meydana gelen bozulma cerrahi yöntemlerle temizlenerek
daha uygun iyileşme elde edilebilir. Temizleme işlemleri açık veya kapalı
ameliyatlarla gerçekleştirilebilir. Kapalı ameliyatla yapılan temizleme
işlemleri sonrası iyileşme dönemi ve ameliyat sonrası ağrılı gün sayısı daha
kısadır.
Resim 1
Elini yoğun olarak kullanan bir hastamızda
ağrının en fazla hissedildiği yeri kendisi gösteriyor. Ağrı sıklıkla dirsek dış
kemik çıkıntısında gösterilir. Bu hastamızda bu çıkıntının hemen önünde
tendonların üzerinde ağrı hissedilmektedir.
Resim 2
El bilek ve parmakların muayene edenin parmaklarla
yaptığı hafif dirence karşı yukarıya kaldırılması istenirken bölgeden uzak
olmasına rağmen dirsek dış tarafında belirgin ağrı hissedilir. Bu bulgu tenisçi
dirseği hastalığı için oldukça tipiktir. Muayene dirsek hafif bükük ve tam
düzleştirilmiş iken tekrarlanır.
Resim 3
Tedavide kullanılabilecek basit germe
egzersizi. Dirsek tam düz tutulurken el bileği ve parmaklar aşağı doğru
bükülür. Dirsekte dayanılabilir bir ağrı hissedilen yerde 4-5 saniye kadar
tutularak gevşetilir. Hareket tekrarlanarak ilgili kas ve tendonların esnekliği
arttırılma çalışılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder